Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Lideri Şemsi Bayraktar Toprak Bayramı’nda yaptığı açıklamada “30 yıllık bir süreçte 4,8 milyon hektar tarım yerini kaybettik” dedi.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar Toprak Bayramının 77’inci yılı nedeniyle basın açıklaması gerçekleştirdi.
Gıdaya erişimde toprağın en değerli paha olduğuna dikkat çeken Bayraktar, “Toprağa ve toprakta üretim yapan çiftçiye yeteri kadar paha verilmemektedir. Ülkemizde tarım yerleri yıldan yıla azalıyor, kırsalda genç nüfus azalıyor, maliyetler nedeniyle çiftçi üretmekte isteksiz davranıyor. Sonuç olarak son yıllarda Toprak Bayramı bayram coşkusu ile kutlanamıyor. Ülkemizde topraklar yeteri kadar korunamıyor” diyerek şöyle devam etti:
“Topraklarımızın tuzluluk, çoraklaşma, yanlış kullanım üzere nedenlerle kalitesi bozulmakta ve öteki taraftan da erozyon, maksat dışı kullanım ile de topraklarımız kaybedilmektedir. Ayrıyeten, tarım yerlerimizin küçük, kesimli, dağınık, çok paylı olması ve sulama imkânlarının hala yetersizliği ile verimli kullanımı da sağlanamamaktadır. Hakikaten yüzölçümü 78,35 milyon hektar olan Türkiye’nin, uzun ömürlü bitkilerle bir arada toplam arazi ölçüsü 1990-2020 devrinde 27,9 milyon hektardan 23,1 milyon hektara geriledi. Yani 30 yıllık bir süreçte 4,8 milyon hektar tarım yerini kaybettik.
Ülkemizde en fazla tarım toprağına sahip olan Konya vilayetinde, son 10 yılda tarım alanları yüzde 10,5 azalmıştır. Birebir periyotta tarım topraklarının en fazla olduğu vilayetlerimizden sırasıyla Şanlıurfa’da yüzde 16,6, Sivas’ta yüzde 17,8, Yozgat’ta yüzde 15,7, Çorum’da yüzde 12,5, Adana’da yüzde 12,4, Mersin’de yüzde 13,1, Kırşehir’de yüzde 17,6, Mardin’de yüzde 12,9, Edirne vilayetinde yüzde 14,0, Malatya’da yüzde 11,9, Muş’ta yüzde 12,3, Hatay’da yüzde 16,9 ve Kastamonu’da yüzde 13,4 oranında azalma gerçekleşmiştir.”
TOPRAKLARI BOŞ BIRAKMA LÜKSÜMÜZ YOK
Dünyada ve ülkemizde besin fiyatlarının süratle arttığı bir devirde ülkemizin topraklarını boş bırakma lüksü yoktur” vurgusu yapan Bayraktar şunları tabir etti:
“Stratejik eserlerimizden buğdayın 2021 yılında ekim alanı 6,7 milyon hektardır. Biz buğdayın ekim alanına yakın bir alanda ülke olarak üretim yapamıyoruz. 6 milyon hektar alanda çiftçiye endüstricinin talep ettiği kaliteli üretimi yaptırabilmeliyiz. Bunu başarabilirsek, 2021 yılında yapılan toplam 8,1 milyon ton buğday ithalatına muhtaçlık duymak bir yana ihracat yaparak tarımın ülke iktisadına katkısını artırabiliriz. Başka taraftan üretim planlamasının yapılamaması, kelamda değil, tarafların hakkını koruyan gerçek manada kontratlı üretimin yaygınlaştırılamaması, artan üretim maliyetleri, eser satış fiyat meçhullüğü üzere nedenler çiftçinin dönemsel karar almasına neden olmaktadır.
Tarımda plansızlık ve kontrolsüzlük üretimin formunu de değiştirmektedir. 2002 yılından bu yana ülkemizde işlenen tarla alanı ve uzun ömürlü bitki alanı toplamda 26,5 milyon hektardan 3,4 milyon hektar azalmayla 23,1 milyon hektara düşmüştür. Toplam tarla bitkisi alanları 23,9 milyon hektardan 4,3 milyon azalmayla 19,6 milyon hektara gerilemiştir.
Buna karşılık meyve bahçeleri, bağ ve zeytinlik üzere uzun ömürlü bitkilerin toplam alanı ise 2,6 milyon hektardan yaklaşık 900 bin hektarlık artışla 3,5 milyon hektara ulaşmıştır. Bu durum bize tarla alanlarının meyve bahçesi ve bağ alanına dönüştüğünü göstermektedir. Lakin bu dönüşüm yalnızca üreticinin kısa vadeli anlık kararına bırakılmamalı, Bakanlığımızca ülkemizin tarla bitkilerine olan gereksinimi dikkate alınarak aşikâr bir destekleme siyaseti çerçevesinde gerçekleştirilmelidir.
Örneğin; buğdaydan beklediği geliri elde edemeyen üretici tarlasını, hayli yüksek bahçe kurma masrafını göze alarak, o sene fiyatı yüksek olan meyve bahçesine dönüştürmekte lakin bir müddet sonra plansız üretim nedeniyle umduğunu bulamayabilmektedir.
Buğday üreticisinin meyve ve zerzevat üretimine yönelmesi, gelecekte buğday üretimi için en büyük tehditlerden birini oluşturacaktır.”